کشتار غیرمجاز دام، عامل اصلی ابتلا به بیماری تب خونریزی دهنده کریمه کنگو (CCHF) در استان
به گزارش روابط عمومی اداره کل دامپزشکی استان، "دکتر مسعود اصغری" معاون سلامت اداره کل دامپزشکی استان سیستان و بلوچستان گفت: عامل بیماری تب خونریزی دهنده کریمه کنگو یک ویروس می باشد و یکی از راه‌های ابتلای انسان به بیماری، گزش توسط کنه آلوده به ویروس که از دام آلوده خون گیری کرده و یا از طریق انتقال مادری (عامل بیماری) از کنه بالغ آلوده به نوزادان کنه (نسل بعد) منتقل و آلوده شده اند، می باشد. عامل ویروسی بیماری با اشعه فرابنفش (مصنوعی / نورخورشید) از بین می رود و خارج از میزبان دوام نمی آورد. در خون دام با دمای 40 درجه تا 10 روز و در کبد تا 40 روز، در طول عمر کنه زنده (800 روز) باقی می ماند ولی در دمای 56 درجه حداکثر در مدت زمان 30 دقیقه، از بین می‌رود.
معاون سلامت اداره کل دامپزشکی استان در خصوص علائم بیماری در انسان بیان داشت: در بسیاری از دامهای اهلی و وحشی از جمله گاو، گوسفند، بز،شتر، شتر مرغ به عنوان میزبان حساس (تکثیرکننده ویروس) می باشند و در تماس بدون محافظت های بهداشتی با بافت و خون آلوده این دامها احتمال ابتلا به این بیماری وجود دارد و پرندگان(بجز شترمرغ) میزبان حساس آن نمی باشند وبه آن مقاومند و می توانند کنه آلوده را از یک منطقه به منطقه ای دیگرانتقال دهند.
و در انسان دارای علایمی مانند سردرد و سرگیجه، تب، درد عضلانی حساسیت به نور، خونریزی همراه بوده ولی در دام (بجز یک تب موقتی) علایم بالینی قابل مشاهده ندارد.
دکتر اصغری مهم‌ترین راه‌های انتقال عامل بیماری به انسان، گزش توسط کنه آلوده، له کردن کنه آلوده با دست، تماس مستقیم با خون و بافت های آلوده دام، تماس مستقیم با خون و ترشحات انسان مبتلا به بیماری بیان داشت.
وی اظهار کرد: ناقل و مخزن اصلی بیماری کریمه کنگو برخی از انواع کنه ها بویژه کنه هیالوما می باشند، لذا سم پاشی دوره ای بدن و جایگاه نگهداری دام، در شکستن چرخه انتشارعامل بیماری در دامها و بدنبال آن کاهش/حذف رخداد بیماری انسانی موثر می باشد که در این راستا اداره کل دامپزشکی استان از ابتدای سال تاکنون اقدام به سم پاشی 449308 جایگاه متر مربع و 201043 راس دام نموده است.
دکتر اصغری افزود: اداره کل دامپزشکی استان از ابتدای سال تاکنون بیش از 6341 مورد از مراکز عرضه فرآورده‌های خام دامی بازدید نمودند و همچنین به دلیل اهمیت موضوع آگاهی جامعه و نقش موثر این امر در پیشگیری از بیماری از ابتدای سال تاکنون قریب به 1000 نفر مورد آموزش قرار گرفتند.
وی در خصوص اقدامات پیشگیرانه این بیماری اذعان داشت: گوشت حاصل از کشتار غیر مجاز دام (بدلیل عدم استراحت کامل دام پیش کشتار، خونگیری کامل و رعایت دوره پیش سرد) احتمال وجود ویروس عامل بیماری و ابتلای انسان بسیار زیاد است. در کشتار بهداشتی (کشتارگاه ) بدلیل خونگیری کامل لاشه پس از کشتار دام، تکمیل شدن مرحله جمود نعشی(دوره پیش سرد درکشتارگاه/یخچال در دمای 0تا4 درجه حداقل 24 ساعت) بطور موثری باعث کاهش PH (اسیدی شدن) گوشت واز بین بردن ویروس می گردد.
جگر حاصل از کشتار غیر مجاز دام به شدت برای انسان مخاطره آفرین است زیرا از نظر ارزیابی رتبه دوم خطر انتقال ویروس به انسان را کبد یا جگر بدلیل حجم زیاد خون، عهده دارد؛ بدلیل فرآیند جمود نعشی متفاوت با گوشت، جگر می بایست مدت زمان بیشتری در دمای پیش سرد (کشتارگاه)/یخچال حدود 48 ساعت طی نماید. نگهداری کبد و کلیه به مدت حداقل 3 روز در دمای 2تا8 درجه، امکان انتقال بیماری را به حداقل می رساند، پس لازم است در هر صورت، جگر بعد از پخت کامل (نه به صورت خام و نیم پز) استفاده گردد؛مصرف شیر به صورت پاستوریزه توصیه می گردد زیرا که شیر غیر پاستوریزه مظنون به انتقال عامل بیماری به انسان است ولی بدلیل شرایط کمی اسیدی شیر، محیط مناسبی برای بقا و فعالیت ویروس نمی باشد.
خطر گزش انسان توسط کنه آلوده و نیز انتقال عامل بیماری از طریق ترشحات پوست دام آلوده به انسان وجود دارد، کنه بعد کشتار دام و سرد شدن بدن، از دام جدا شده و بدلیل شیوه زندگی، به دام / انسان متصل شده و در صورت آلوده بودن ، عامل بیماری را به انسان/ دام مجاور منتقل نماید. در کشتارگاههای دام بدلیل رعایت اصول حفاظت فردی کارکنان و اینکه پوست دام از محل خارج نشده و نمک سود می گردد، لذا مخاطره بهداشتی برای عموم جامعه متصور نیست. کشتار غیر مجاز دام و آلایش بدست آمده از جمله پوست و پشم ،برای فرد کشتار کننده(ذابح) و افراد حاضر در محل به شدت مخاطره آفرین است.
معاون سلامت اداره کل دامپزشکی استان در خصوص مشاغل پر خطر این بیماری اظهار کرد: برخی مشاغل بدلیل محیط کاری و مواجهه بیشتر با عامل بیماری از طریق ناقلین و بافت و ترشحات آلوده به عامل مذکور از مشاغل حساس می باشند از جمله می توان دامپزشکان، کارگران کشتارگاهها، بسته بندی های گوشت قرمز، خانم های خانه دار، پزشکان و کادر درمان بخش های عفونی بیمارستانها را نام برد و افراد مراجعه کننده به این اماکن نیز در صورت عدم داشتن حفاظت بهداشتی مناسب در معرض شدید ابتلای به بیماری می باشند. در دامداریها خطر ابتلای انسان به بیماری برای اشخاص در معرض مستقیم دامها، با نگهداری جداگانه دامهای جدید وارد شده به گله (به مدت 14 روز) و همزمان سم پاشی های دوره ای بدن و جایگاه دامهای موجود در دامداری تا حد بسیار زیادی، کاهش می یابد. لازم است بدانید عدم وجود کنه زنده بر روی بدن دام نشانه آلوده نبودن دام به بیماری تب کریمه کنگو نمی‌باشد و امکان انتقال بیماری از دام‌هایی که در منازل نگهداری می‌شود نیز وجود دارد.
دکتر اصغری اذعان داشت متاسفانه یکی از عوامل موثر در انتقال کنه آلوده و انتشار بیماری "حمل غیر مجاز دام و پدیده قاچاق" می باشد که نقش عامل انسانی در انتشار گسترده جغرافیایی بیماری در در جوامع انسانی را نشان می دهد که لازم است این افراد بیشتر از سود شخصی، به سلامت جامعه و آسیب های اجتماعی ناشی از موارد مرگ و میر ناشی از بیماری و تبعات اجتماعی اقتصادی آن برای خانواده آنها توجه نمایند.
میزان مرگ و میر ناشی از ابتلا به بیماری تب کریمه کنگو تا 40 درصد مبتلایان است؛ لذا لازم است افرادی که سابقه تماس با دام، بافت و ترشحات خونی دامی داشته‌اند در صورت مشاهده هر گونه علائم بالینی از جمله سردرد و سرگیجه، تب، درد عضلانی و خونریزی فوراً به مراکز درمانی مراجعه نموده و سابقه تماس مخاطره آفرین خود را به پزشک اعلام نمایند؛ که با انجام فوری اقدامات درمانی پیشروی علائم متوقف شده و فرد از بیماری نجات می یابد.
در پایان دکتر اصغری اعلام داشت: از کلیه مردم شریف استان درخواست می‌گردد گوشت و فرآورد های خام گوشتی مورد نیاز خود را از مراکز عرضه مجاز تهیه نمایند و کشتار دام خارج از کشتارگاهها (غیرمجاز) و مصرف گوشت حاصل از آن نیز اکیداً خودداری نمایند.
نظر دهید