اداره کل دامپزشکی استان سیستان و بلوچستان

به گزارش روابط عمومی اداره کل دامپزشکی استان سیستان و بلوچستان، دکتر داریوش سرگزی رئیس اداره دامپزشکی شهرستان زابل گفت: افزایش جمعیت سگ‌های ولگرد در شهرها و معابر یکی از معضلات زندگی شهری است. این حیوانات اگر چه در جایگاه خود به عنوان سگ گله یا نگهبان بسیار مفید هستند، اما بلاتکلیفی، بلاصاحب بودن و پرسه زدن آن ها در محیط های شهری به معضلی جدّی برای شهروندان و حتی مدیریت شهری تبدیل شده است.حضور سگ های ولگرد در سطح شهر علاوه بر ایجاد رعب و وحشت در میان شهروندان و برهم زدن امنیت روانی جامعه، موجب افزایش موارد رخداد حیوان گزیدگی و افزایش خطر وقوع بیماری های مشترک انسان و دام از قبیل بیماری هاری می گردد.

در ادامه، وی بیان داشت: علاوه بر این، پرسه زدن حیوانات ولگرد موجب افزایش احتمال آلودگی پارک ها، معابر و بعضاً محصولات غذایی با عوامل بیماری زا می گردد. در این میان همواره در بین دو گروه دوستداران و حامیان این حیوانات و قائلان به مهاجم بودن سگ‌ها و خطر افزایش آن ها برای زیست بوم،  چالش های زیادی وجود دارد. یکی از مطالباتی که همواره در فضای مجازی و حقیقی مطرح می شود، لزوم اقدام مسئولین مربوطه در راستای ساماندهی سگ های ولگرد و تعیین تکلیف این معضل  و ایفای نقش هر یک از ارگان های مربوطه در این امر می باشد که برابر قانون وظیفه ساماندهی سگ های ولگرد در مناطق شهری بر عهده شهرداری ها و در مناطق روستایی بر عهده دهیاری ها می باشد.

رئیس اداره دامپزشکی شهرستان زابل یادآور شد: در سال های مختلف راهکارهای متفاوتی از قبیل معدوم سازی حیوانات ولگرد، زنده گیری و عقیم سازی، نگه داری در پناهگاه و..... برای ساماندهی جمعیت این حیوانات مطرح و اجرایی می شود. اما سوال اصلی اینجاست که دلیل اصلی تجمع حیوانات ولگرد در مناطق شهری و حاشیه شهرها و ازدیاد بی رویه جمعیت آنها چیست؟شاید بهترین پاسخ به این سوال فراهم بودن منبع تغذیه برای این حیوانات در محیط شهری باشد و مدیریت پسماند، ابتدایی‌ترین و اصلی‌ترین راه کنترل سگ‌های ولگرد می باشد.

وی اصلی‌ترین و ابتدایی‌ترین اقدامی که باید برای کنترل جمعیت سگ‌های بلاصاحب در محیط‌های شهری انجام داد را، مدیریت پسماند دانست و عنوان کرد: هنگامی‌ که غذا به‌ راحتی از طریق پسماندها در اختیار این نوع حیوانات قرار می‌گیرد، میزان تولیدمثل آن‌ها افزایش پیدا می‌کند از این رو پایبندی به مسئولیت ها و وظایف شهروندی مانند تفکیک زباله، عدم تخلیه زباله و نخاله های ساختمانی در حاشیه کمربندی ها و از همه مهمتر بیرون گذاشتن زباله رأس ساعت مقرر، کمک شایانی به کاهش جمعیت سگهای ولگرد می کند. همچنین غذارسانی به سگ‌ها یکی دیگر از دلایل افزایش جمعیت سگها در محیط‌های شهری بوده و با حذف غذا رسانی به سگ‌ها، تا حدودی می توان در امر مدیریت سگهای بلاصاحب موفق بود.

 وی تاکید نمود: همچنین از مدیریت سگ‌های صاحب‌ دار به ‌ویژه سگ‌های گله نیز نباید غافل شد. متأسفانه  تولیدمثل سگ‌های گله و نگهبان در محیط های روستایی و عشایری به‌ هیچ‌ وجه کنترل نمی‌شود و در واقع همین سگ‌ها، زاد و ولد و رها کردن توله های سگ های گله، منبع اصلی این معظل هستند که می بایست توسط روستائیان و عشایر کنترل گردد. نباید فراموش کرد که این راه حل ها زمانی جواب می دهد که به موازات آن آموزش و همکاری بین نهادهای دولتی و غیردولتی به عنوان مؤثرترین و پایدارترین شیوه در کشورهای در حال توسعه وجود داشته باشد، چرا که حیوانات مرز جغرافیایی نمی‌شناسند و اگر این شیوه همه‌جا به کار گرفته نشود، سگ‌ها از محل‌ها و شهرهای دیگر به شهری که جمعیت آنها کم شده است می‌آیند و این چرخه ادامه پیدا می‌کند.

وی افزود: پس از اجرای این راهکارها و کنترل جمعیت سگ‌های ولگرد باید به سراغ راه‌حل‌های حذف فیزیکی مثل عقیم‌سازی رفت. با عنایت به وفور سگ های ولگرد لزوم انجام اقدامات همزمان مانند عقیم سازی، علاوه بر سایر راهکارهای فرهنگی مردمی ضروری است. ارائه آموزش های لازم، با اجرای رفتارها و اقدامات عمومی توسط شهروندان در زمینه کاهش شرایط زیست و تولید مثل سگ های ولگرد یکی از مؤثرترین راه ها برای پیشگیری از افزایش جمعیت این حیوانات است که باید مورد توجه قرار گیرد.